Depressief en dan?

Een burn-out en een depressie worden nog wel eens in een adem genoemd. Ook al kunnen de symptomen overeenkomen, het zijn twee verschillende aandoeningen. Aandoeningen met een andere oorsprong en dus een andere behandelmethode.

Waar bij een burn-out gesproken kan worden over een energiestoornis, gaat het bij een depressie over een stemmingsstoornis. Om het nog wat ingewikkelder te maken: iemand met een burn-out kan ook neerslachtig worden en iemand die depressief is, kan ook geen energie meer hebben. Volg je het nog?

Vindt een burn-out vaak zijn oorsprong in een waardenconflict, de grond van een depressie is meestal ingehouden en genegeerde boosheid, machteloosheid of verdriet. Natuurlijk kan een depressie ook ontstaan door biochemische factoren (bijvoorbeeld stoornissen in de werking van de schildklier), maar voor jouw -en mijn- gemak ga ik daar nu even aan voorbij.

Onder de somberheid en neerslachtigheid van een depressie liggen bijna altijd diepere emoties verborgen. Volgens de geleerden is er bij depressiviteit sprake van een gebrekkige serotonineproductie. Iemand die lijdt aan een depressie heeft een vertraagd functioneren van zowel het lichaam als de geest. Geen wonder dat de uitgebalanceerde hormoonproductie in ons lichaam dan verstoord raakt! De grote vraag is dan natuurlijk, of dit de oorzaak of het gevolg van de depressie is.

Waar bij een burn-out gekeken moet worden naar een intern waardenconflict, moet bij een depressie de focus liggen op identiteit en zingeving. Interventies die alleen gericht zijn op omgeving, gedrag of vaardigheden zullen in dit geval onvoldoende effect hebben.

Eerst zal onderzocht moeten worden welke emoties onderdrukt of ingeslikt worden en wat de reden hiervan is. Dit kan een pijnlijk en lastig proces zijn. Deze emoties zijn immers niet voor niets ingeslikt. Dan volgt erkenning en mogen deze emoties hun weg naar buiten vinden. Pas als iemand het contact met zichzelf weer heeft gevonden, ontstaat er ruimte om het contact met de buitenwereld te herstellen. Dan kunnen de gordijnen in het hoofd -en soms letterlijk in het huis- weer open. Dan volgen de veranderingen in het gedrag en (indien nodig) in de omgeving vanzelf.

Overigens beweer ik absoluut niet, dat medicatie bij een depressie niet nodig of zinvol is. Medicatie leert je met je depressie om te gaan. Haalt de scherpe kantjes eraf. Maar neemt niet de aanleiding of oorzaak weg. Daar zul je lef voor moeten hebben; lef om onder ogen te zien, wat er onder de somberheid van je depressie verborgen ligt.